Miyom (Kist)

Týbbi olarak fibroid, leiomyoma,myom adý da verilen miyomlar  düz kas ve bað dokusu içeren iyi huylu (kanser olmayan) kitlelerdir.Sýklýkla ur olarak tanýmlanýr. Büyüklükleri toplu iðne baþýndan karpuz büyüklüðüne kadar deðiþkenlik gösterir.Genellikle çok yavaþ büyürler.

Tek bir tane olabileceði gibi sayýlamayacak kadar çok da olabilir.Her bir miyom kitlesine miyom çekirdeði (nüvesi) adý verilir.Genelde birden fazla sayýda olma eðilimindedir.

Hemen her zaman iyi huylu olmasý ve kansere dönme olasýlýðýnýn ihmal edilecek kadar düþük olmasý en önemli özelliðidir. Hastalarýn %75'i kendisinde miyom olduðundan dahi habersizidir. Görülme oraný %20-25’dir. Büyüklüklerinin çok deðiþken olmasý nedeni ile bu oranýn aslýnda gerçeði yansýtmadýðý, dikkatli bir inceleme yapýlacak olursa müyom görülme sýklýðýnýn daha yüksek olduðu bilinmektedir.

Miyomlar sýklýkla 30-40 yaþlar arasýnda ortaya çýkar ve hormon tedavisi almayanlarda menopoz sonrasý küçülür. Ergenlik öncesi görülmesi son derece nadirdir.

Myomlar genelde birden fazla sayýda olma eðilimindedirler. Bazen tek bir myom nüvesi belirgin derecede büyüyebilir ve çok büyük boyutlara ulaþabilir. Bu gibi hastalarda da büyük olasýlýkla bir kaç milimetrelik bile olsa baþka myom nüveleri de mevcuttur.

Neden bazý kadýnlarda miyom geliþip diðerlerinde geliþmediði konusunda yapýlan çalýþmalar halen devam etmektedir. Siyah ýrkta beyaz ýrka göre miyom sýklýðýnýn 5 kat yüksek olmasý, aile içinde bir bireyin miyom tanýsý almasý durumunda (özellikle anne, kýz kardeþ veya abla gibi birinci derece akrabalarda) diðer bir aile bireyinde miyom görülme sýklýðýnýn artmasý, hastalýðýn kalýtsal yönünün güçlü olduðunu göstermektedir.

Miyomlarýn oluþma nedenleri  nedir?

En sýk görülen  kitle olmasýna raðmen  miyomlarýn neden ve nasýl ortaya çýktýðý açýklanamamýþtýr. Bazý kadýnlarda hiç görülmez iken bazý kadýnlarda sürekli yeni miyomlarýn çýkma nedeni de belirsizdir.

ü       Ergenlik öncesinde vücut henüz östrojen salgýlamazken görülmezler.

ü       Yüksek doz östrojen içeren doðum kontrol haplarý gibi ilaçlarýn etkisi ile büyürler. Düþük doz doðum kontrol haplarýnýn böyle etkisi yoktur.

ü       Vücudun fazla miktarda östrojen ürettiði gebelik esnasýnda hýzlý büyüme gösterirler.

ü       Östrojenin azaldýðý ve hatta tamamen yok olduðu menopoz sonrasý dönemde küçülürler.

ü       Menopoz sonrasý yeni miyom çýkmasý son derece nadirdir.

ü       Dýþarýdan östrojen tedavisi alan kadýnlarda büyürler.

Miyomlar yüksek düzeyde östrojen bulunduran kadýnlarda geliþse de laboratuvar bulgularý myomu olan kadýnlarýn birçoðunda östrojen düzeylerinin normal olduðunu göstermektedir. Bu nedenle myom geliþiminde büyük olasýlýkla östrojen tek sorumlu deðildir.

Bazý çalýþmacýlar progesteron'un da myom geliþiminde rolü olduðunu ileri sürmektedirler. Progesteron ile tedavi edilmiþ kadýnlardan çýkartýlan myomlarda daha fazla sayýda hücre bulunduðunu ve bazý hastalarda progesteronu bloke eden ilaçlar kullanýldýðýnda myomlarýn küçüldüðünü göstermektedir. Bu bulgulara raðmen myom ile progesteron arasýndaki iliþki açýk deðildir.

Miyomlarýn türleri nedir?

Miyomlar lokalizasyonlarýna baðlý olarak deðiþik türde þikayetler yaratýrlar. Bu nedenle de rahimde yerleþtikleri yerlere göre sýnýflandýrýlýrlar;

Submuköz Miyom: Hemen rahimin içini döþeyen endometrium tabakasýnýn altýnda yerleþmiþtir. Büyüdükçe endometriumu içeri doðru iter. Bu itilme adet düzensizliklerine neden olabilir.Bir süre sonra miyom rahim boþluðuna doðru büyümeye baþlar ve orijinal yerine ince bir sap ile baðlý kalýr. Büyümeye yada sarkmaya devam eder ise rahimden dýþarýya sarkabilir.Miyom hareket ettikçe sapýnýn etrafýnda dönebilir ve adet aralarýnda kanamaya neden olabilir. Bu tür miyomlarda enfeksiyon da ortaya çýkabilir.

Ýntramural Miyom: Rahimi oluþturan kas tabakasýnýn  içinde yer alan miyomlardýr. Miyom nüvesi büyüdükçe rahim de büyür.

Subseröz Miyom: Rahimin dýþ yüzünden köken alan ve dýþarý doðru büyüyen miyomlardýr. Genelde kanama problemi yaratmaz.

Saplý Myom: Herhangi bir subseröz ya da submüköz myom büyümeye devam edip de rahim ile baðlantýsý sadece ince bir bað ile saðlanýr ise bu durumda saplý miyomdan söz edilir.Eðer myom kendi etrafýnda döner ise sapý yani dolayýsý ile kan baðlantýsý da bozulur ve myom nüvesinde dejenerasyon meydana gelir.

Ýnterligamentöz Myom: Rahimi yerinde tutan ve ligaman adý verilen baðlarýn arasýnda geliþen tümörlerdir.Bunlarýn cerrahi ile çýkartýlmasý son derece güçtür.

Paraziter Myom: Büyüyen miyom nüvesi baþka bir organa yanaþýp buna yapýþýrsa bir süre sonra rahim ile arasýndaki baðlantý kopabilir ve miyom yeni baðlandýðý dokudan beslenmeye baþlayabilir. Bu durumda parazitik myomdan söz edilir.

Gerçekçi olmak gerekirse myomlarýn hemen hepsi aslýnda birden fazla anatomik lokalizasyonda bulunur. Örneðin miyomun büyük bir kýsmý intramural olmasýna raðmen submüköz veya subseröz komponenti de vardýr. Bu durumun istisnasý saplý subseröz myomlardýr.

Tedavisi Mümkün Olan Bir Hastalýk...