Sinüzit

    Alýn, burnun arka kýsmý ve burnun her iki tarafýnda bulunan kemik boþluklara yüz sinüsleri (paranazal sinüsler) adý verilir. Bu boþluklarýn ve iç yüzlerindeki mukozanýn iltihabýna da sinüzit denir.
 

Sinüsler, burun boþluðu ile irtibatlý olup bu irtibatý saðlayan ostium adý verilen deliklerdir. Ostiumlar hem ventilasyon (hava akýmý), hem de drenaj (boþalma) fonksiyonunu görürler. Bir ostiumun kapanmasý sonucu hava akýmý ve drenaj bozulur böylece boþlukta salgý birikir, bu da bakteriler için uygun bir ortam olup bakterilerin üremesi sonucu iltihap geliþir.
Ostiumlarýn kapanma nedenleri
1- Çevresel faktörler: Burunun relatif kuruluðu, havadaki zararlý gazlar.
2- Lokal faktörler: Doðuþtan yada sonradan oluþan yapý bozukluklarý. [Örneðin, Septum deviasyonu, Konka (burun içindeki kývrýmlar) deðiþiklikleri, burun enfeksiyonlarý, allerjik nedenler, polip, yabancý cisim, uzun süre duran nazogastrik sonda veya nazotrakeal tüpler, iyi ve kötü huylu tümörler. Sinüzit enfeksiyonun seyrini baðýþýklýk faktörleri (allerji), mikro-organizmalar arasýndaki etkileþim ve direnç gibi faktörler etkiler. Maksiller sinüs enfeksiyonlarýnýn % 10'u enfekte(diþ absesi, çürükler) diþ köklerinden kaynaklanýr. Yüzücü ve dalgýçlarda akut sinüzit daha sýk görülür. Dalma sýrasýnda mikro-organizmalar burun ve sinüslere itilirler. Yüzme havuzlarýnda klora baðlý irritasyon nedeni ile sinuzit geliþebilir . Mikro-organizmanýn türü ve vücut baðýþýklýk sistemine baðlý olarak kataral (akýntýlý) veya cerahatli sinüzit geliþir.

Belirtiler
Yüz ve baþ aðrýlarý
Bu aðrýlar karakteristik olarak eðilme, aðýr bir þey kaldýrma, öksürme, baþýný sallama gibi hareketler sýrasýnda sinüslerdeki basýnç artýþýna baðlý olarak artar. Aðrýlar kronik sinüzitte akut sinüzite oranla daha azdýr, hatta hiç olmayabilir. Sinüzit aðrýsýnýn özellikleri kafada basýnç hissi, özellikle kafatasýnýn ön bölümünde zonklayýcý aðrý karakterindedir. Etkilenen sinüs üzerine basýnç uygulanmasý ya da üzerine vurulmasý ile sýklýkla hassasiyet görülür. (Örneðin, maksiller sinüzitte yanak üstü, frontal sinüzitte alýnda ve etmoid sinüzitte burunun göze komþu olan tarafýnda, sfenoid sinüzitte oksipitalde, temporalde ve kafatasý merkezinde tipik aðrýlara neden olur.)

Burun akýntýsý
Özellikle eriþkinlerde tek taraflý burun akýntýsý her zaman sinüzit þüphesi uyandýrmalýdýr. Sekresyon (akýntý) renksiz ve deðiþen kývamlarda, ancak sýklýkla sarý-yeþil yada kanla karýþýk olabilir. Genellikle kokulu, hem burunun ön bölümünden, hem de nazofarenks içerisine doðru drene olur. Ýltihabi akýntýlar sinüs ostiumlarýnda ve nazofarenks arka duvarýnda görülebilir. Alt solunum yollarýna yayýlmasý öksürme, bronþit yada seste kýsýlmaya neden olur. Burun týkanýklýðý Sürekli yada aralýklarla görülebilir. Koku alma bozukluðu (Hiposmi) yada kaybý (anosmi) sýk görülür. Diþ absesi ve kronik sinüzitte kötü koku duyma (kakosmi) görülebilir. Burun deliklerinin ekzemasý özellikle çocuklarda sýk görülür.

Genel Belirtiler
Uyuþukluk, çalýþma isteksizliði ve depresyon dahil olmak üzere psiþik semptomlar görülebilir. Ateþ yükselmesi genel bir enfeksiyon yada erken komplikasyonlarýn belirtisidir. Çocuk sinüzitlerinde, eriþkinlerde görülen semptomlar ayný þekilde görülebilir ancak sýklýkla belirtiler azdýr. Adenoid hiperplazi sýklýkla nedenlerden biridir. Etmoidit doðumdan kýsa bir süre sonra geliþebilir. Maksiller sinüzit süt çocukluðu döneminde çok nadirdir. 4 yaþýndan sonra sýklýðý giderek artar. Frontal sinüzit ve sfenoidal sinüzit kural olarak 5-1 2 yaþýndan sonra görülür.